Network
Kecap “Djawa” asalna tina andjawat (nyokot) jeung andjawab (ngajawab atawa ngalaksanakeun). “Sunda” tina kecap roh susun-susun kang den tunda (roh nu nyusun katunda atawa nu aya di dunya).
Baca Juga: Nyieun Anemometer, Alat Paranti Ngukur Angin
Ari masarakat Cigugur mah nyebutna teh Adat Karuhun (Akur) “Sunda Wiwitan”. ADS mandang di dunya aya rupa-rupa roh. Salian roh manusa, oge aya roh-roh liana nu cicing dina wujud mahluk ciptaan Allah, kayaning sasatoan, tutuwuhan, batu, seuneu, angin, taneuh, jeung sajabana. Konsep ngeunaan roh, mangaruhan ajaran ADS, kaasup konsep Tuhan.
Asas jeung tujuan ADS: ngabdi kana parentah Tuhan jeung ka perikamanusaan. Ungkara nu cukup populer: sampurnaning hirup, sajatining mati. Manusa ulah ngan ukur apal kana akal budi wungkul, tapi oge kudu ngadalian sakabeh tatalaku pikeun nyoko ka parentah Tuhan.
Anu nganut ADS percayaeun agama lain ngan ukur kapercayaan, tapi oge minangka ukuran hirup. Ku agama, manusa ngukur kahirupan, ieu ukuran diterapkeun dina sir-rasa-pikir (kahayang, ucapan, pagawean, jeung pikiran). Ku sabab kitu, agama kudu jadi nafas hirup turta urat nadi kahirupan manusa.
Panghayat ADS ngagem monoteisme, percaya Tuhan aya di mana-mana. Anu disebut Tuhan teh Zat’ atawa ‘Sawab’ atawa ‘Hurip’-Na) aya dina diri unggal ciciptaanana. Dina diri manusa aya zat Tuhan, di jeri tutuwuhan aya zat Tuhan, dina sasatoan aya zat Tuhan, turta sakabeh ciptaanana aya zat Tuhan.
Gusti Sikang
Tuhan disebutna Gusti Sikang Sawiji-wiji (wiji hartina inti). Tuhan teh inti kalangsungan hirup di alam dunya. Tuhan bisa ditransformasikeun jadi daya atawa energi nu sifatna konkret. Pamujaan penghayat ADS ka Gustina, lumangsung ku cara doa, olah tapa, atawa dialog dina jero hate (kontemplasi).
Atawa bisa oge ku cara teu langsung: nyaah ka sasama manusa, mulasara bangsa, turta taat kana aturan. Hiji hal nu unik dilakukeun ku urang Cigugur nyaeta ngenaan cara samedi, nyebutna teh Nyipta Sisakapura. Dina samedi, hiji jalma kudu narekahan sangkan bisa ningali turta ngahadirkeun beungeut sorangan minangka bahan meditasi.
Wujud samedi model kieu kalintang hesena, ku sabab kitu dibutuhkeun kasatian turta kasabaran pikeun nepi ka tingkatan nu husu. Hartina, pikeun ngahontal kabagjaan, urang kudu wanoh ka wujud diri sorangan. Lian ti eta wanoh kana roh-roh naon wae nu mangaruhan urang, ku cukang lantaran eta, manusa bakal kenal ka Gustina.
Pikeun ngalaksanakeun samedi model kitu, dimimitian ku Pangeran Madrais, dituluykeun ku anakna Pangeran Tejakusuma, turta ayeuna ku incuna Pangeran Jatikusuma, dilakukeun dihiji tempat nu disebut “dapur ageung”. Semedi nu dilakukeun ku Madrais jeung anak incuna, bari nyanghareupan seuneu nu ngelun dina hawu gede.
