Dokter Cipto Mangunkusumo Saksi Pikaketireunana Sasalad Pes di Malang

- 15 Januari 2024, 20:26 WIB
DI Malang, Jawa Timur,  waktu keur mahabu sasalad pes jaman Walanda, awi nu dipake nyayang beurit didurukan. Imah tina awi dirugrugkeun sarta sarta sarua diduruk.  Sasalad pes di Malang ngalantarankeun korban jiwa lobana 31 rebu urang. Loba dokter Walanda narah ngungkulan sasalad pes di Malang.
DI Malang, Jawa Timur, waktu keur mahabu sasalad pes jaman Walanda, awi nu dipake nyayang beurit didurukan. Imah tina awi dirugrugkeun sarta sarta sarua diduruk.  Sasalad pes di Malang ngalantarankeun korban jiwa lobana 31 rebu urang. Loba dokter Walanda narah ngungkulan sasalad pes di Malang. /

GALURA.CO.ID -Di Den Haad Walanda, waktu keur diasingkeun dr. Citpo Mangun­kusumo nyebutkeun nu keuna ku kasakit sampar atawa pes dikucil­keun ku masarakat. Teu bisa asup ka imah, najan ka imahna sorang­an. Ahirna maot di handapeun tatangkal nu jauh ka lembur.

Ngungkulan mahabuna sasalad pes atawa sampar, taun 1911-1912, Malang, nu teu jauh ti Surabaya, nu keuna ku kasakit dikarantina, diisolasi, dilockdown mun ku basa ayeuna. Urang Malang teu meunang kaluar, atuh urang luar teu meunang indit-inditan ka Malang. Lembur nu kaasup zona merah dikosongkeun, wargana dikarantina di tangsi nu ngahaja dijieun.

Pamarentah Hindia Walanda ma­sang bandera beureum dina lawang sa­keteng, lawang asup, di nu pagebug ku kasakit pes. Salian ti eta, gigireun bandera beu­reum dipasang papan nu ditu­lisanana ku aksara Jawa, make basa Jawa. Eusina ngelingan atawa mere nyaho eta desa keur keuna ku salalad  sampar.

Baca Juga: Patilasan di Cibangban Desa Bunter Kabupaten Ciamis Aya Patalina jeung Prabu Niskala Wastukancana

Tulisanana teh kieu mu  disundakeun mah: Di ieu desa mahabu kasakit nu nular pisan, eta kasakit ngaranna Pes. Poma ulah asup ka imah-imah di ieu wewengkon. Entong ngendong di ieu lembur  entong ngantep urang ti ieu lembur ngendong di imah maraneh. Poma ulah make atawa nyokot pakean jeung naon wae ti ieu desa.

Pamarentah Hindia Walanda oge nerbitkeun  buku keur cecekelan dina ngungkulan kasakit pes. Salahsahiji buku judulna Penyakit Pest di Tanah Djawa dan Daja Oepaja Akan Menolak Dia. Ieu buku disusun atawa ditulis ku sastrawan Sunda, DK Ardiwinata. Diterbitkeun di Batavia (Jakarta) taun 1915, penerbitna Volkslectuur.

Masalahna, masarakat di Pulo Jawa, jaman harita tacan loba nu bisa­eun maca aksara laten jeung aksara Jawa. Kurang ti 10 persen tina cacah jiwa di Pulo Jawa nu geus  bisaeun maca teh. Tina kituna sosialisasi make basa tulis, basa Melayu jeung basa Jawa, kurang efektif, kudu dipangmacakeun  ku nu geus bisaeun maca.

Kurangna nu geus barisaeun maca tambah deui tanaga medis kurang pisan lantaran urang dokter Walanda mah embungeun ka Malang,  eta oge aya dokter Walanda nu muka praktek di Malang ngan arang pisan tur tarifna mahal ceuk ukuran warga Malang harita, antukna dukun jadi payu. Loba nu nga­don tatamba ka dukun nu ngu­baranana teu ku cara medis.

Baca Juga: Karajaan Galuh Lolobana Disabit  dina Dongeng jeung Babad

Halaman:

Editor: Nanang Supriatna


Tags

Artikel Pilihan

Terkait

Terkini

Terpopuler

Kabar Daerah

x