Network
Ngeunaan pagelaranana, alhamdulillah, nu nulis kungsi ogé nyaksian. Anu dina basa Indonésia mah, waktu dipagelarkeun ku STB taun 1990-an, disutradaraan ku Suyatna Anirun (suwargi). Ari dina basa Sunda mah, ka béhdieunakeun –2012-an— ku kelompok sandiwara Sunda Padépokan Ringkang Gumiwang, sutradara Wa Kabul. Duanana magelaran di GK Rumentang Siang, Bandung.
Drama karangan AR, sakaterang mah mémang “ukur” aya hiji (dina dua vérsi basa), nyaéta Masyitoh téa. Éta gé saenyana mah ditulis dina gaya konvénsional tur dina wangun novél, henteu kawas naskah drama umumna (anu biasana sok aya “pituduh laku” ngeunaan kaayaan, suasana, peristiwa, atawa laku pamaén). Ieu naskah drama dina “wangun novél” téh méh sarua baé jeung anu kungsi kapanggih dina sawatara drama Utuy Tatang Sontani, di antarana Awal dan Mira (1952), Sangkuriang – Dayang Sumbi (1953), Manusia Iseng (1953), Selamat Jalan Anak Kufur (1956), Di Muka Kaca (1957), jeung Si Kabayan (1959).
Drama Masyitoh diangkat tina hiji tradisi Islam jaman Fir'aon ngawasa Mesir, anu ceuk AR mah (dina kateranganana): “... diperenahkeun kajadian di Mesir sabada jaman Nabi Yusup a.s. tapi saméméh Nabi Musa a.s. gumelar.” Masyitoh téh hiji emban urang Israél nu ngawulaan putrina Fir’aon, anu ditibanan hukuman pati (diasupkeun kana godogan timah nu keur ngagolak) ku lantaran henteu daék ninggalkeun kapercayaanana ka Alloh swt. Masyitoh milih tumpur-lebur sapiri-umpi manan kudu mangéran ka Fir’aon papada jelema. Kitu sinopsis nu kabaca dina jilid-tukang buku Masyitoh terbitan Kiblat Buku Utama, 2005.
Masyitoh téh paling copél mangrupa gambaran Ajip dina nyindekkeun sikep hirupna: tegas dina ngabéla jeung nanjeurkeun bebeneran, bari teu lésot tina katauhidanana. Kapan AR gé kitu pisan, tegas dina sagala rupana!
Baca Juga: Ngareuah-reuah HPN 2023 di Sumut, Karya Urang ‘Galura’ Asup Buku Antologi Puisi Wartawan
“Laku dramatik” sajak Ajip
Najan naskah drama AR téh “ukur” hiji-hijina, aya sababaraha sajakna anu justru remen pisan dipidangkeun dina “laku dramatik” lantaran éta sajak téh mangrupa sajak balada, di mana pengkarakteran (tokoh) jeung konflik anu diwangunna kacida kuatna kagambar. Sebut baé sajak Janté Arkidam:
Panonna beureum siki saga
