Network
GALURA -Logam, tambaga, parunggu, jeung beusi geus dipiwanoh di kawasan Asia Tenggara, kira-kira ti mimiti 1000-500 SM.
Migrasi bangsa Yunan (Indocina) ka kapuloan Nusantara kira-kira taun, 1500 SM ngawarnaan kabudayaan Nusantara ku kabudayaan tambaga, parunggu, jeung beusi bawa maranehna, anu katelahna kabudayaan Dongson.
Jaman Beusi di Nusantara ngahasilkeun barang-barang atawa pakakas jeung pakarang nu dijieun tina beusi, saperti tumbak, mata panah (paser), pacul, arit jeung wuluku.
Baca Juga: Pranatamangsa Sunda, Usum Hujan Panen Suung Cirina Siraru Rabeng
Ngan ku sabab sipat beusi anu gampang tai hiangan (karatan), sok sanajan ngalayah tapi titinggalna teu loba nu kapanggih ari lain dina mangsa perundagian mah.
Di Sunda tina artepak-artepak mangsa perundagian anu geus kapanggih katilikna teknologi logamna geus maju. Utamana dina mangsa karajaan-karajaan baheula.
Sunda sentralna budaya dina mangsa Tarumanagara (358M). Sababaraha abad ti harita, kakara pindah ka Jawa Tengah jeung Jawa Wetan.
Seni tempa logam kacida majuna utamana dina mangsa Karajaan Sunda (669M). Nepi ka ahirna nyirorot kasedekeun ku dua karajaan gede Sriwijaya ti Kulon jeung Singasari ti Wetan.
Baca Juga: Bedana Hujan dina Pabaru Masehi jeung dina Pabaru Cina, ieu mah Baheula
Utamana ku ayana Ekspidisi Pamalayu (1289 M) Kartanegara ka tanah Sunda nepi ka Sumatera, mawa pangaruh ka para empu Tanah Sunda.
Para empu kapaksa hijrah ka luar wilayah Pasundan muru Jawa Tengah, Jawa Wetan samalah aya nu meuntas ka sabarang ka Sumatera nepi sumebar ka sakuliah Nusantara.
Empu ti Tatar Sunda nu kawentar di antarana Empu Mercukunda, mekarkeun seni tempa (panday) di Sumatera saterusna ngabdi di karaton Pagaruyung.
Seuweu Empu Mercukunda, Empu Manca, pindah ka Tuban, Jawa Wetan jeung ku sabab kaahlianana nu hebat tea dileler anugerah Gosali.
Baca Juga: Bedana Hujan dina Pabaru Masehi jeung dina Pabaru Cina, ieu mah Baheula
Ku panguasa di ditu, Empu Manca dipernahkeun di muhara Bengawan Solo, anu baheulana mangrupa wewengkon “Watan Mas” urut Karajaan Medang Kamulan nu rajana Sanjaya nu asalna ti Galuh.
Nya di dieu pisan Empu Manca mangtaun-taun mekarkeun seni tempana nepi ka loba medalkeun murid jeung para putrana anu kawentar, purah nyieun pakarang nu hebat, nepi ka sumebar ka Madura jeung Bali.
Tina kituna kabudayaan tempa kaasup nyieun keris, bedog jeung sajabana ditumuwuhmekarkeun ku empu-empu Sunda ka sakuliah Nusantara.
Waktu Pajajaran runtag (1579 M) aya 800 kulawarga panday beusi pindah ka Majapahit. Sabada Majapait sirna, parindah deui, sumebar ka sakuliah pulo di Nusantara. ***
