Network
JAMAN Sri Baduga Maharaja, Senopati Maktal dibarengan perjurit pinilih miang ka Timbanganten keur ngabendung pasukan Cirebon nu rek ngarurug Pajajaran. Surawisesa nu ngaganti Sri Baduga Maharaja marentah ka Senopati Maktal sangkan tetep di Timbanganten bari leuwih nohagaan prajuritna.
“Dia nyaho ti saha?” ceuk Putri Anjungsari deui.
“Ti minantu kami.”
“Ari minantu jeung siwi dia tilarna di mana?”
“Sarua di Leles, waktu bitotama jeung perjurit Carbon.”
“Pedah naeun?” Putri Anjungsari panasaraneun.
“Ngahina Pajajaran,” tembal eta lalaki bari ngasurkeun suluh.
“Ngahina kumaha?” Olot Kaya nembrong.
“Arinyana ngomong Pajajaran ngan kari sacangkewok balukar Sri Baduga Maharaja salah milih gagantina, tepi ka raja-raja daerah baruntak. Arinyana ngomong deui raja-rajana teu bener, nu saurang ukur tapa, nu ngagantina tukang mabok jeung beuki cawene, gawena curak-curak. Kawas euweuh deui pirajaeun,” ceuk eta lalaki.
Najan anu ditepikeun ku eta lalaki teu salah, tapi ngadadak panon Putri Anjungsari buringas, jeung beungeutna beureum. Ramo katuhuna dikeupeulkeun mani tipepereket. Tapi Olot Kaya, Ranah, Bena jeung Rait mah teu engeuheun lantaran kabehanana oge taya nu wanieun neuteup Putri Anjungsari. Kadenge Putri Anjungsari ngarenghap panjang, paromanana kawas biasa deui.
“Minantu dia teu narima Pajajaran dikitu-kitu?” Putri Anjungsari nanya deui, sorana rada ngageter, siga aya nu ngagolak dina jero hatena.
“Enya. Parea-rea omong antukna. Minantu kami cenah nyebutkeun Carbon campelak ka kolot. Kadongsok ku urang wetan, misahkeun maneh ti Pajajaran. Ari luluhur Carbon mah ngadegkeun karaton oge nyanghareup ka Galuh, tanda teu poho ka luluhur, tanda ngahormat ka luluhur. Bakal tideuha, ceuk minantu teh.”
“Terusna kumaha?”
“Itu teu narima. Bitotama, ngadu jajaten. Alatan perjurit Carbon ngalobaan, minantu kami kasoran, anak kami nu milu ngabantuan ngalawan, sarua kasoran. Perjurit Timbanganten nu jumlahna leuwih saeutik nyaralametkeun diri, loba nu taratu. Salasaurang miang ka dieu, ngabejaan. Kami miang ka Timbanganten neang incu, dibawa ka dieu.”
“Layon siwi jeung minantu dia kapanggih?” ceuk Olot Kaya.
“Memeh arindit, perjurit Carbon ngubur layonna. Ngan teu apal nu mana kuburanana lantaran perjurit Timbanganten oge aya sababaraha nu tiwas. Kami teu ngaludang deui.”
“Incu dia arapaleun?” Olot Kaya nanya deui.
“Arapaleun. Ceuk perjurit Timbanganten, minantu jeung anak kami, katut sababaraha perjurit Timbanganten rek arindit ka kulon. Harayangeun ngabantuan raja, hayangeun ngabela Pajajaran.”
Taya nu ngomong deui. Kabeh oge anteng dina pikiranana sewang-sewangan. Tapi kabeh oge muser kana kaayaan nu keur karandapan ku dirina, ku karajaanana, ku rajana, jeung ku perjurit Pajajaran nu keur tohtohan mertahankeun Pakuan Pajajaran nu geus meh 12 taun dikepung ku Banten nu dibantuan ku Cirebon jeung Demak.
“Lot, kami ngangin heula, ongkoh hayang nempo kuda,” ceuk Bena bari cengkat.
“Jeung kami, Ka,” ceuk Rait.
“Nya, hayu.”
Sanggeus dienyakeun ku Olot Kaya, Bena jeung Rait ka luar ti warung. Ngajugjug ka tempat neundeun kuda. Leumpangna lalaunan, Bena mah bari tungkul leumpangna teh. Ulatna siga anu keur marudah.
“Ka, kami jigana tepi ka dieu wae nganteurna, rek balik deui,” ceuk Rait ka Bena.
“Jih, naha?”
“Kami era,” tembal Rait.
“Era? Era kumaha?”
“Era, minantu lalaki tadi nu dumukna jauh ti puseur dayeuh tapi nembongkeun belana ka karajaan. Malah rek miang ka Pakuan Pajajaran. Ari kami ngadon ninggalkeun palagan.”
Bena ngahuleng.
“Puguh enya. Kami oge kawas dia, hayang balik deui ka Pakuan Pajajaran,” pokna.
“Cuang nyarita wae ka Olot Kaya,” ceuk Rait.
“Disaluyuan moal?”
“Ari tacan nyarita mah moal apal disaluyuan henteuna,” tembal Rait.
Bena ngahuleng deui.
”Tapi mun nganteurna tepi ka dieu, hartina urang teu tutug nimbalan pancen ti raja,” pokna.
“Enya, nya. Kumaha atuh?”
“Alusna urang nganteurna tepi ka Kawali. Geus di Kawali urang badami deui.”
“Moal kaburu dirurug manten puseur dayeuhna? Apan lambang karajaan oge geus dibawa ka Sumedanglarang?”
“Mudah-mudahan mah lalakon Pakuan Pajajatan panjang keneh,” tembal Bena.
Rait teu nyarita lantaran geus anjog ka paranti tempat nunda kuda. Kuda nu sok ditumpakan ku Olot Kaya masih keneh diurut, ngan kudana geus henteu hihieman deui. Malah siga nu peler diurut teh. Bena jeung Rait nyampeurkeun tukang jaga, gek dariuk gigireunana. Tukang jaga seuri bari unggeuk.
“Kawasna urat sukuna aya nu misalah, tadi bangun nu nyerieun di urut teh,” ceuk tukang jaga.
“Enya, kadenge hihieman,” tembal Bena.*** Nyambung
