Network
Dede ngawanohkeun kriyana teh dina media sosial. Anu paresen produk karancageanana oge lolobana mah ngaliwatan media sosial jeung WA. Dede nyebutkeun inyana tacan kungsi dipalire ku pamarentah, boh keur promosi produkna boh keur modalna. Nu matak Dede mah estu mandiri, jalan sorangan.
Loba nu tacan meunang bantuan
Anu kawas Dede, lain saurang dua urang: tacan kungsi ngasaan pangdeudeul ti pamarentah padahal potensial pisan leuwih dimekarkeun jeung dipromosukeun. Hiji di antarana Pa Udin, maranggi (tukang nyieunan perah jeung sarangka bedog) urang Kampung Pasirhalang, Desa Cisontrol, Kecamatan Rancah, Kabupaten Ciamis.
Pa Udin jadi maranggi ti taun 198o mula. Duka sabaraha puluh rebu bedog nu geus disarangkaan jeung diperahan ku Pa Udin teh. Umumna Pa Udin dina nyieunan perah jeung sarangka teh keur bedog pakeeun sapopoe lain keur pajangan. Nu matak model jeung motifna oge simpel, henteu pati direka-reka.
Najan kitu, Pa Udin oge narima nu pesen perah jeung sarangka bedog keur pajangan. Perahna saperti hulu wayang, hulu naga jeung sajabana, boh perahna boh sarangkana dijieun tina tanduk munding. “Sapertos ieu,” ceuk Pa Udin bari nembongkeun perah jeung sarangka bedog nu dijieun tina tanduk munding.
Najan teu bisa laluasa direka-reka, teu kawas bahanna kai, perah nu dijieun tina tanduk munding oge bisa dijieun bari mibanda ajen seni. “Tanduk munding oge aya nu bule, sae dianggo perah bedog, mah dipercanten mibanda maunat,” ceuk Ade Halimun, panday jeung seniman ti Kampung Sukalila, Desa Kepel, Kecamatan Cisaga, Kabupaten Ciamis.
Teu beda jeung Dede katut Pa Udin, Ade Halimun oge tacan kungsi meunang perhatian ti pamarentah keur ngaronjatkeun produkna. Najan kitu ku tiluanana teu jadi pamikiran, ngama’lumeun pamarentah loba urusun nu leuwih penting. Dede, Pa Udin, jeung Ade Halimun yakin usaha bakal leuwih maju najan teu ditolih ku pamarentah.***
