Baca Juga: Kaulinan Barudak Jaman Baheula di Tatar Sunda: Ucing Jibeh
Nu matak lamun turis Barat dina taun 1975, pahibut motrétan lokomotif uap di Indonésia, kumplit jeung ngarékam sorana, mikirna geus pnjang. Bisa jadi maranéhna lain ahli sajarah, tapi ngarti hiji waktu, bakal aya téknologi anu jadi sajarah, nu ditinggalkeun ku masarakat. Nya lokomotif uap téa contona.
Tepikeun ka taun 1978, karéta di urang masih ngagunakeun karéta uap. Ceuk catetan harita, jumlah lokomotif uap di Pulo Jawa wungkul leuwih ti 700 unit. Geus aya anu dines ti taun 1920-an kénéh. Ari tahun produksi mah, malah aya anu maké angka 1890. Lomotif uap anu dines di Indonésia rata-rata buatan Krupp, Jerman Barat.
Harita kira taun 1978, aya pengamat karéta api di Barat nyarita, cenah Indonésia téh sawargana lokomotif uap. Dina mangsa sawatara nagara di dunya, kaasup nagara-nagara di Asia Tenggara geus ngagunakeun lokomotif désel, Indonésia mah harita téh masih satia mamaké lokomotif uap.
Disebut lokomotif uap téh, sabab tanagana mémang ngagunakeun tekanan uap. Aya tangki cai jiga dreum badag. Cai anu geus diwadahan dina tangki digodog tepi ka ngagolak tur ngaluarkeun tanaga uap. Bahan bakarna, bisa ku suluh, bisa ku batu bara, beh dieu umumna mah ku batu bara, dianggap leuwih efektif batan ku suluh.
Baca Juga: Ibu Omi Rahaeni Ahli Uubar ti Sukabumi, Kakuatan Batinna Hasil tina Wirid
Dina rangkean karéta jaman ayeuna, gerbong kadua umumna gerbong mesin desel, disebutna teh kereta pembangkit, ngahasilkeun litrik keur lampu, keur AC jeung keur paranti nga-cahrger. Ari dina jaman lokomotif uap mah, tukangeun lokomotif téh karéta suluh atawa batu bara nu lobana kira-kira mahi sariteun.
Lamun masinis dina jaman ayeuna, maké uniform rapih, malah saliwat mah jiga pilot pesawat terbang, ari masinis lokomotif uap jaman harita mah, calaludih, beungeutna cémong, leungeunna pinuh ku méhong. Sakapeung ukur dikakaos sangsang bari ngulawitkeun anduk leutik dina beuheungna. Sarua andukna ogé caludih.
Éta téh ku sabab kabin tempat masinis, ngahiji jeung hawu paragi mirun seuneu, boh seuneu suluh boh seuneu batu bara. Anu pangcaludihna mah, asistén masinis anu harita katelahna sroker sabab tugasna purah mirun seuneu. Sajajalan kudu haben ngawaskeun hawu ulah tepikeun ka seuneuna ngececes pareum.
Manéhna mah teu weléh nyekel singkup di jero kabin lokomotif lamun éta lokomotif bahan bakarna tina batu bara. Ahir taun 1980, Indonésia kakara aya kamajuan: ngadatangkeun lokomotif désel. Tapi kitu ogé jumlahna masih kénéh ngawates, henteu rea. Loba keneh lokomotif uap batan lokomotif desel.