Network
Ku sabab Wijaya nu dumasar tradisi karajaan harita boga hak jadi putra mahkota dumuk di Jawa Timur, di Pakuan taya putra mahkota. Prabu Darmasiksa tuluy ngangkat Citraganda jadi putra mahkota. Citraganda teh seuweuna Prabu Ragasuci, prameswarina Dara Puspa, putri Kerajaan Melayu, adina Dara Kencana, prameswari raja Singosari, Kertanegara.
Citraganda cicing di Pakuan jeung akina. Sanggeus Prabu Darmasiksa tilar, pikeun saheulanan Citragangga jadi raja daerah di Pakuan lilana genep taun. Harita, raja Sunda dicangking ku bapana, Ragasuci, di Saunggalah. Ragasuci tilar, Citragangga jadi raja Sunda (1303-1211) sarta puseur dayeuhna di Pakuan, henteu di Saunggalah.
Citragangga tilar sarta dipusarakeun di Tanjung. Anu ngagantina seuweu cikalna, Lingga Dewata. Teu jentre di mana puseur dayeuh karajaaanana bisa jadi di Kawali. Ngan anu jelas, waktu karajaan dicangking ku Prabu Ajiguna Wisesa (1333-1340), minantu Citragangga, puseur karajaanana di Kawali, lain di Pakuan atawa di Saunggalah.
Kitu sababna ti taun 1333 tepi ka taun 1482, puseur dayeuh Karajaan Sunda Galuh di Kawali. Kalungguhan Kawali jadi puseur karajaan, ditulis dina prasasti nu tempatna ayeuna dipiwanoh ku sebutan Situs Astana Gede. Ngaran Kawali diabadikeun dina prasasti titinggal Prabu Niskala Wastukancana.
Baca Juga: Sri Baduga Maharaja Mindahkeun Puseur Karajaan ti Kawali ka Pakuan Pajajaran, Sangkan Maritimna Kuat
Dina Prasasti Kawali I ditulis “mangadeg di kuta Kawali” (nu nyekel pamarentahan di Kawali) sarta karatonna dingaranan Surawisesa. Karaton Surawisesa teh “dalem sipawindu hurip” (karaton nu matak nengtremkeun hirup). Kawali teh dijadikeun puseur karajaan, karajaan hasil univikasi Karajaan Sunda jeung Karajaan Galuh.
Pikeun leuwih ngungkab kalungguhan Kawali jaman harita, panalungtikan di wewengkon Kawali kudu leuwih dihangkeutkeun sarta ulah museur teuing di Astana Gede, tapi kudu leuwih dilegaan. Tempat-tempat anu dianggap situs bisa disebutkeun loba di wewengkon Kawali jeung sabudeureunana.***
