Network
WANCI sareureuh budak, basa Olot Kaya, Aki Jaya, Bena, Rait, Asmita, Gingin jeung Atus keur ngariung di jero saung, teu kanyahoan ti tadina jeung teu disangka-sangka jebul Aki Kanta datang, dituturkeun ku Putri Anjungsari jeung ku Ranah. Sarerea turun ti saung ngabageakeun Putri Anjungsari.
Putri Anjungsari jeung Ranah sina asup ka saung. Suba hideng nyuguhan, cai panas nu diwadahan kana bekong, jeung gula beureum, tambah cau sasikat, seuhangna. Geus kitu Suba ka dapur, rek mubuy beubeutian, nu meunang ngabubuy tadi sore tinggal butitina, tinggal sesana. Suba nganggap teu pantes disuguhkeun ka Putri Anjungsari.
Bena jeung Rait ngoreleng ka sisi Pasir Raksa Bumi nu teu pati jauh ti saung. Ari Asmita, jeung Atus leumpang ka lebah jajalaneun sarta dariuk dina batu bari ngawaskeun ka lebak. Ari Olot Kaya jeung Aki Kanta dariuk dina batu hareupeun saung. Gingin leumpang ka lebah tungtung Pasir Raksa Bumi beulah kulon.
Kabeh leuwih ti ngarti kudu ngajaga hal-hal nu teu dipiharep, bisi kanyahoan ku nu hayang numpurludeskeun sakur rundayan Pajajaran. Bisi aya urang Cirebon atawa telik sandina nu nyahoeun Putri Anjungsari ngungsi ka Kawali, sarta ayeuna aya di pasir Raksa Bumi.
“Ki, Putri ka dieuna rek naeun?” ceuk Aki Jaya ka Aki Kanta. “Aeh, Lot, ieu Aki Kanta nu sok tugur di Raksa Bumi,” ceuk Aki Jaya deui ka Olot Kaya, ngawanohkeun Aki Kanta.
Olot Kaya nangtung terus nyampeurkeun Aki Kanta.
“Sampurasun, Ki, hampura kami cologog, tanpa bewakrama, asup ka dieu nu bogana keur suwung,” ceuk Olot Kaya bari diuk gigireun Aki Kanta.
“Rampes,” tembal Aki Kanta bari seuri. “Raksa Bumi mah taya nu ngaboga-boga, saha wae bisa ka dieu, kami mah ukur tunggon. Nu bogana mah Nu Nyiptakeun Alam, Nu Nyiptakeun Raksa Bumi.”
Olot Kaya unggut-unggutan.
“Tapi dia nitah beberesih sabot dia suwung,” ceuk Aki Jaya mairan, ditungtungan ku nyerengeh.
“He… enya. Daria panggih?”
“Kungsi cacarita sakeudeung,” tembal Aki Jaya. “Dia ka mana?”
“Kami dititah kemit ku Maharaja Sakti di imah pidumukeun Putri, Ka,” tembal Aki Kanta.
“Sorangan?”
“Sorangan.
“Ari Putri ka dieuna aya naeun?” ceuk Aki Jaya deui pedah pananya nu mimiti tacan dijawab.
“Hayang menekung, cenah, tengah peuting tepi ka janari,” tembal Aki Kanta.
“Naha teu langsung kamari ti karaton, geus deukeut?”
“Reureuh heula, ceuk Ranah mah,” tembal Aki Kanta.
“Kami oge, kitu deui Bena, Rait, memeh miang, hayang menekung heula di dieu tengah peuting, asa teu cukup tadi ti beurang,” ceuk Olot Kaya.
“Isuk rek terus arindit deui?” ceuk Aki Kanta.
“Kana kitu,” tembal Olot Kaya.
“Di dieu wae atuh sabaraha poe mah,” ceuk Aki Kanta ngandeg.
“Keun sawaktu-waktu kami ka dieu. Deukeut ieuh ti Cikupa mah,” tembal Olot Kaya. “Bena jeung Rait oge meureun mun keur nyalse mah ngahajakeun nganjang ka dieu…”
Ti saung kadenge Ranah ngageroan Olot Kaya. Gancang Olot Kaya nyampeurkeun. Teu lila balik deui.
“Ki,” pokna ka Aki Jaya jeung ka Aki Kanta. “Putri hayang ayeuna ka ditu. Hayang dibarengan, kami, Bena jeung Rait oge diajak bareng.”
Olot Kaya gugupay ka Bena jeung Rait. Duana gura-giru nyampeurkeun. Ku Olot Kaya dibejakeun Putri Anjungsari hayang dibarengan.
Patutur-tutur, Aki Kanta, Putri Anjungsari nu make baju somahan, Ranah, Olot Kaya, Aki Jaya, Bena jeung Rait muru tempat mujasmedi. Tepi ka nu dituju diuk sarila, panghareupna Putri Anjungsari, gigireunana Ranah, rada tukang. Tukangeunana Olot Kaya, Bena jeung Rait. Aki Jaya jeung Aki Kanta, mah silana rada jauh.
Aki Jaya, jeung Aki Kanta, henteu wasa ngaluluguan urang Pajajajaran nu rek menekung, muserkeun batinna ka karuhun jeung ka Nu Murbeng Alam. Komo ka Putri Anjungsari mah lantaran Putri Anjungsari rundayan nu dikurebkeun jeung nu mupuhuan Raksa Bumi waktu Kawali masih keneh puseur karajaan, samemeh pindah ka Pakuan Pajajaran.
Boh Aki Jaya boh Aki Kanta, henteu milu mujasmedi, henteu milu menekung, malah ariatna, panonna gular-giler ngawaskeun kaayaan. Pangrunguna, pangambeuna bener-bener dipantengkeun, bisi ngadenge jeung ngambeu nu picurigaeun. Ayana Putri Anjungsari di Raksa Bumi bisi kanyahoan ku urang Cirebon.
Aki Jaya jeung Aki Kanta bisa ngabedakeun ngorosakna kalakay nu ditincak ku jalma jeung nu ditincak ku sato. Duanana oge bisa ngabedakeun oyagna rungkun saliara, oyagna dangdaunan, alatan angin atawa alatan jalma nu ngabelesat lumpat. Nu leumpang keketeyepan oge bisa kanyahoan ku duanana. Oge bisa ngabedakeun mana sora manuk nu bener-bener sora manuk, mana sora manuk titiron.
*
JANARI gede, nu marenekung lugay. Caricing heula sakeudeung. Dimimitian ku Putri Anjungsari, laju narangtung, sarta laleumpang muru saung. Di hawu tinggal ruhayna. Bubuy beubeutian geus arasak, ditunda dina talawengkar ngarah haneut lamun engke disuguhkeun. Suba gancang ngawadahan beuleum beubeutian sarta dikajerosaungkeun.
Putri Anjungsari jeung Ranah henteu terus asup ka saung, tapi langsung amitan. Memeh jung miang Putri Anjungsari menta bubuy beubeutian dibungkus rek dibawa ka tempat dumuk anyarna. Puguh wae Suba kacida atoheunana, lantaran hasil keprah-keprihna ngarasa diajenan ku Putri Anungsari.
Pikeun kaduakalina, Putri Anjungsari jeung Ranah, ngedalkeun nuhunna ka Olot Kaya, ka Bena jeung ka Rait nu geus ngaping ti mimiti lunta ti Pajajaran tepi ka anjogna ka Kawali. Limaanana beurateun pisan rek papisah teh, tapi dalah di kumaha, da geus kitu kuduna teu beunang diembung-embung.
Memeh miang nganteur Putri Anjungsari, Aki Kanta nyampeurkeun Suba sarta bebeja sababaraha poe mah rek ngajaga Putri Anjungsari. Ngadenge kitu, Olot Kaya, Bena jeung Rait, nyampeurkeun Aki Kanta. Ka Aki Kanta, tiluanana pamit rek miang moal ngadagoan heula Aki Kanta.
Samiangna Putri Anjungsari, Olot Kaya, Aki Jaya, Bena, Rait, Asmita, Atus jeung Gingin arasup ka jero saung, ngaredeng, teu kuateun ku tunduh. Kitu deui Suba.*** Nyambung
